Η υποβρύχια πορεία μου.....

Καλοκαίρι 1968. Η οικογένεια επιτέλους κατέβηκε από τα χωριουδάκια της ορεινής Ναυπακτίας, όπου οι γονείς υπηρετούσαν σαν δημόσιοι υπάλληλοι με νέο προορισμό την Πάτρα. Νέοι φίλοι, νέες εικόνες ,νέες προκλήσεις. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν η θάλασσα. Εγώ ήμουν ήδη 7 χρονών αλλά από μπάνιο τίποτα. Μου αγόρασαν ένα σωσίβιο και μια τεράστια οβάλ μάσκα, η οποία δεν εφάρμοζε με καμία δύναμη στο πρόσωπο μου και έβαζε μεγάλες ποσότητες νερού από παντού.

Σύντομα εγκατέλειψα το σωσίβιο, όχι γιατί έμαθα να κολυμπάω αλλά γιατί με δυσκόλευε στις παρατηρήσεις του βυθού. Ένας κόσμος μαγικός. Ότι έβλεπες στη θάλασσα ήταν καινούργιο. Τα κοχύλια, τα καβούρια, οι σαλιάρες, οι αχινοί ήταν οι πρώτοι μου δάσκαλοι στον καινούργιο αυτό κόσμο, η μάσκα κολλημένη στα μούτρα μου και η παχουλή κοιλιά μου γδερνόταν στα χαλίκια της ακροθαλασσιάς …………..

……..17 χρονών πια και οι κόντρες με τους φίλους με είχαν κάνει δεινό κολυμβητή. Όχι μόνο στην κολύμβηση επιφανείας αλλά και στα μακροβούτια. Μετρούσα 20 μεγάλες απλωτές υποβρυχίως κι εκεί που έβγαινα φάνταζε πολύ μακριά. Ά! και με τα μάτια ανοιχτά ε; Στο τέλος των μακροβουτιών αυτών εκεί που η θάλασσα άρχιζε να βαθαίνει και το σιελ χρώμα της άρχιζε να γίνεται πιο σκούρο κοιτώντας το βυθό, ένοιωθα μια περίεργη έλξη. Δεν είμαι σίγουρος αλλά νομίζω πως η αίσθηση αυτή ήταν που με καλούσε για το επόμενο μακροβούτι, για την επόμενη βουτιά. Αγόρασα και μια μάσκα της προκοπής και να βουτιές και νέες ανακαλύψεις........




.......Αυτό το καλοκαίρι έπεσε στα χέρια μου και το βιβλίο του αείμνηστου Μανώλη Παπαγρηγοράκη «Ο υποβρύχιος άνθρωπος». Μιλούσε για τα πάντα για την αυτόνομη και την ελεύθερη κατάδυση, για τους βυθούς και τα θηράματα , είχε και κάτι φωτογραφίες ασπρόμαυρες με ψαροτουφεκάδες που είχαν πιάσει κάτι τεράστια μαύρα ψάρια κι έπιανα τον εαυτό μου να τα χαζεύει με τις ώρες και να φαντάζομαι πως εγώ ήμουν ο ήρωας της φωτογραφίας.
Το ίδιο καλοκαίρι ο μεγάλος αδερφός μου, έριξε την πρόταση : « Πάω για ψαροτούφεκο με την παρέα μου. Έρχεσαι; »
Εσείς λέτε να αρνήθηκα; Όχι βέβαια!



Από τον πεπειραμένο της παρέας περίσσευε ένα ασθενικό λαστιχοβόλο οπλάκι, με μια σκουριασμένη τρίαινα και ένα ζευγάρι πέδιλα 2 νούμερα μεγαλύτερα από το πόδι μου. Μου έδειξε τα σχετικά για το χειρισμό του όπλου, μου έδεσε και μια ψαροσακούλα στη μέση, μάσκα είχα δική μου και ξεκίνησα για πρώτη φορά έχοντας στο μυαλό τις εικόνες εκείνου του βιβλίου και όσα είχα διαβάσει σχετικά με το υποβρύχιο κυνήγι.

Κάποιο κοπάδι από μέτρια κεφαλόπουλα κολυμπούσε με μικρή ταχύτητα πολύ κοντά μου. Με χέρι που έτρεμε από συγκίνηση και χωρίς να στοχεύσω σε κάποιο από αυτά, πίεσα τη σκανδάλη του όπλου για να διαπιστώσω αμέσως μετά πως επάνω στη σκουριασμένη τρίαινα σπαρταρούσε ένα ασημένιο κεφαλόπουλο! Ένα αληθινό ψάρι σαν κι αυτά που πουλούσαν στα ψαράδικα! Και το είχα χτυπήσει εγώ! Χαρές και πανηγύρια, βαρέθηκαν να ακούν οι άλλοι το πώς έγινε, που έγινε, πάλι και πάλι και………

Τα ψαρέματα με την παρέα αυτή συνεχίστηκαν αφού ταιριάζαμε και σαν χαρακτήρες, υπήρχε και ένα ξύλινο βαρκάκι με μια αναιμική μηχανούλα 2 ίππων, φορτώναμε τους εξοπλισμούς και τους εαυτούς μας και χανόμαστε στην αγκαλιά της θάλασσας. Σχεδόν μόνιμος προορισμός μας τα υπέροχα νησάκια Τριζόνια στην Ιτέα.

Με το ψαροτούφεκο βγάζαμε περκόχανα, χταπόδια , σαργούς και μελανούρια και με την καθετή συμπληρώναμε τις ψαριές με χοντρές γόπες κανένα λιθρινάκι , τσέρουλες, μουρμούρες κι ό,τι τσίμπαγε στο αγκίστρι μας. Το βράδυ έξω από τις σκηνές μαζευόμαστε με τη συνολική ψαριά, ανάβαμε φωτιά με τα ξερόκλαδα και ψήναμε τα ψάρια μέσα σε γέλια και τραγούδια, τρώγοντας αυτά που πιάστηκαν με κόπο κι ευχαρίστηση όλη τη μέρα.

Οι μελωδικές μπαλάντες της κιθάρας του βάρδου μας έβρισκαν πολλές φορές κοιμισμένους στους υπνόσακους γύρω από τη φωτιά που σιγόκαιγε και την ανατολή του ήλιου να μας ξυπνάει για να συνεχίσουμε το ίδιο ακριβώς που κάναμε την προηγούμενη. Μέρες ξεγνοιασιάς και ευτυχίας και υποβρύχιες εικόνες που έμελλε να με συνοδεύουν σε όλη μου την ζωή!

Έτσι κύλησαν λίγα καλοκαίρια ακόμα, αλλά κάποια στιγμή οι υποχρεώσεις διέλυσαν την όμορφη παρέα. Άλλος παντρεύτηκε, άλλος χώρισε, άλλος έφυγε για το εξωτερικό. Εγώ συνέχισα τα ψαρέματα με τον αδερφό μου. Ο υποβρύχιος εξοπλισμός μου ήταν πια πλήρης. Το μικρό αεροβόλο όπλο αντικαταστάθηκε από ένα δυνατό λαστιχοβόλο με μήκος ένα μέτρο, ενώ η μοναδική ενημέρωση για θέματα ελεύθερης κατάδυσης υπήρχε μόνο από ένα ασπρόμαυρο μηνιαίο περιοδικό που κυκλοφορούσε τότε και το ξεκοκάλιζα στην κυριολεξία. Κρατούσα στο μυαλό μου αυτά που θεωρούσα σωστά και προσπαθούσα να τα εφαρμόσω στις βουτιές μου. Ένας παλιός ψαροτουφεκάς μου έδειξε τον τρόπο που θα ξεπερνούσα τον πόνο που αισθανόμουν στα αυτιά εξαιτίας του βάθους και τελικά τα κατάφερα!!

Επιτέλους με την μέθοδο της εξίσωσης των πιέσεων ξεπέρασα το φράγμα των 5-6 μέτρων και άρχισα να καταδύομαι βαθύτερα! Εκεί τα ψάρια ήταν μεγαλύτερα από αυτά που μέχρι τότε ψάρευα. Το όνειρο της σύλληψης ενός ροφού φαινόταν πια θεμιτό. Δεν έμελλε παρά να μελετήσω τρόπους προσέγγισης του ψαριού αυτού και να πιάσω τον πρώτο!

Στους βραχώδεις βυθούς του Μεσσηνιακού κόλπου ανδρώθηκα σαν υποβρύχιος κυνηγός. Εκεί ξεπέρασα τα ψυχολογικά φράγματα του βάθους και του φόβου. Περισσότερο του φόβου. Έπρεπε να γράψω πολλές ώρες υποβρυχίως για να καταλάβω πως τελικά δεν είναι ο καρχαρίας αυτός που έπρεπε να φοβάμαι, αφού ποτέ δεν συναντήθηκα με κάποιον από αυτούς, αλλά πιο πολύ ο αχινός!!!

Η δύναμη της αρνητικής πλευστότητας με ανάγκασε να αφαιρέσω κάμποσα κιλά βαρών από τη ζώνη μου, ενώ χάνοντας ψάρια στην προσπάθεια σύλληψής τους μάθαινα πολλά γι αυτά. Απογοητεύσεις απανωτές αλλά και πείσμα να πετύχω το στόχο μου. Ένας καλός ροφός θα με κατέτασσε και επισήμως στην τάξη των ψαροκυνηγών. Τότε έτσι είχαν τα πράγματα.

Ένα τεράστιος «βράχος» μου φάνηκε πως μετακινήθηκε και χώθηκε στην κούφια βάση ενός μεγάλου μονόπετρου. Τι βράχος; Ροφός ήταν! Και μάλιστα μεγάλος. Θέλησα να βουτήξω αμέσως. Η ταχυπαλμία δεν με άφησε να καταδυθώ ούτε τρία μέτρα. Προσπάθησα να χαλαρώσω στην επιφάνεια αλλά μου ήταν αδύνατο. Η σκέψη ότι το μεγάλο ψάρι θα φύγει από στιγμή σε στιγμή με συγκλόνιζε. Μετά από πολύ ώρα κι αφού κατάφερα να χαλαρώσω, έκανα μια μεγάλη εισπνοή φουσκώνοντας τα πνευμόνια μου με αέρα και καταδύθηκα. Ο ροφός με περίμενε με το κεφάλι του στραμμένο προς το μέρος μου. Η βέργα τον κάρφωσε ανάμεσα από τα μάτια.

Ήξερα πως αυτό είναι το καλύτερο σημείο για να καταφέρεις ένα ροφό. Αμέσως μετά τη βολή τα παράτησα όλα στο βυθό και αναδύθηκα περισσότερο φοβισμένος παρά χαρούμενος. Αφού πέρασε πάρα πολλή ώρα, κατάφερα να καταδυθώ πάλι και να δω πως όλα είχαν μείνει όπως τα άφησα στην προηγούμενη βουτιά. Το ψάρι δεν είχε μετακινηθεί ούτε πόντο! Έπιασα τη λαβή του όπλου μου και ξεκίνησα την ανάδυση τραβώντας μαζί μου και το βαρύ τρόπαιο. Εκείνη η μέρα έμελλε να αποτελέσει την απαρχή της καινούργιας υποβρύχιας πορείας μου που είχε σαν στόχο τα «σοβαρά» θηράματα με απανωτές επιτυχίες στα μεγάλα αυτά ψάρια.

Η θάλασσα έδειχνε πως δε θα στερέψει ποτέ από τους κατοίκους της. Όταν έβλεπες ένα μεγάλο ψάρι να χώνεται στη φωλιά του δεν ασχολιόσουν καθόλου με αυτό αφού ήξερες πως μετά από 40 – 50 μέτρα θα έβλεπες ένα μεγαλύτερο και πιο ήρεμο να σε περιμένεις να το κατακτήσεις με ευκολία. Οι φωτογραφίες με τσαμπιά μαύρων ψαριών έδιναν και έπαιρναν. Βάρκες ολόκληρες γεμάτες με ψάρια κάθε μεγέθους, σημάδεψαν ανεπανόρθωτα κατά τη δεκαετία του 1980 τον υποβρύχιο κόσμο. Τα ψάρια σε μια προσπάθεια να αντιδράσουν στους νέους επικίνδυνους εχθρούς τους βάθυναν. Και μέχρι σήμερα στη ρηχή παράκτια ζώνη σπανίζουν οι συναντήσεις με τα εντυπωσιακά θηράματα, αφού αναζήτησαν και βρήκαν ασφαλέστερο καταφύγιο στα βαθιά νερά.

Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω θα ήμουν κατά πολύ εγκρατέστερος. Όχι μόνο εγώ αλλά και πολλοί άλλοι υποβρύχιοι κυνηγοί της γενιάς μου. Δυστυχώς δεν γνωρίζαμε τι θα συμβεί στο μέλλον.
Τότε οι οικολογικές θέσεις είχαν αρχίσει δειλά- δειλά να ακούγονται, αλλά αφορούσαν πράγματα που συνέβαιναν στην ξηρά. Για το ψαροτούφεκο ίσχυε το «όσο πιο πολλά ψάρια πιάνεις τόσο πιο καλός είσαι».

Μια τοπική εφημερίδα μου είχε παραχωρήσει στήλη και έγραφα για θέματα ψαροτούφεκου. Ο τίτλος της στήλης ήταν «Υποβρύχιο σαφάρι» ένας τίτλος που συμβάδιζε απόλυτα με την εποχή εκείνη.
Από το 1990 και μετά κάτι άρχιζε να αλλάζει στη συνείδηση των ψαροτουφεκάδων. Οι σύλλογοι υποβρύχιου κυνηγιού και τα περιοδικά του ειδικού τύπου άρχισαν την κατακραυγή των υπερψαριών μεταφέροντας μια πιο οικολογική σκέψη σε αυτούς που πρωτοξεκινούσαν.

Ο νόμος όρισε κατώτατα μήκη και βάρη αλιευμάτων. Έμαθα να μένω ευχαριστημένος μόνο με ένα μεγάλο ψάρι η με κάποια μικρότερα. Έμαθα να μένω ευχαριστημένος από τις εικόνες που μου χαρίζει ο βυθός και από το ταξίδι μέχρι να φτάσω εκεί. Έμαθα να χαίρομαι με τα ψάρια του ψαρευτικού μου ζευγαριού, τον έμαθα να χαίρεται με τα δικά μου.

Παράτησα και το φακό, όχι μόνο γιατί απαγορεύεται από το νόμο, αλλά επειδή έπεισα τον εαυτό μου ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται υποβρυχίως για να δίνεις κάποιες παραπάνω ευκαιρίες στα ψάρια.

Στην Πάτρα ιδρύεται ο «ΠΡΩΤΕΑΣ» αμιγής ψαροτουφεκάδικος σύλλογος, στον οποίο υπήρξα αντιπρόεδρος. Αρκετές εκδηλώσεις, συναντήσεις, ανταλλαγές απόψεων, αγώνες, ψαροφαγίες, μέχρι που ολοκληρώθηκε ο κύκλος ζωής του συλλόγου (για μένα).
Λίγο αργότερα γίνομαι πρόεδρος και έφορος Υ/Δ στο ΝΗΡΕΑ Πατρών, ένα σύλλογο όπου λίγοι τρελοί προσπαθούμε άμισθα να προωθήσουμε τον ναυταθλητισμό στην πόλη μας.
Κατά καιρούς οργανώνω σεμινάρια ασφάλειας, αγώνες υποβρύχιας σκοποβολής, τεχνικής κολύμβησης, προπονήσεις ελεύθερης κατάδυσης και στο παρελθόν βοήθησα τα παιδιά της AIDA στη διοργάνωση αγώνων.

Η αγάπη μου για την μάθηση και για τον βυθό με οδήγησε το 2002 σε ηλικία 40+ ετών στα θρανία! Ο Bill ξεδίπλωσε και πρόσφερε απλόχερα όλες τις γνώσεις του για την ελεύθερη κατάδυση. Πολλές φορές Πάτρα – Αθήνα σε μια κοπιαστική διαδικασία, η οποία όμως άξιζε τον κόπο. Λίγο αργότερα έγινα εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης ΕΟΥΔΑΤΚ σε ένα σχολείο με φοβερούς δάσκαλους και σπουδαίους συμμαθητές.
Ωστόσο οι υποβρύχιες αναζητήσεις μου συνεχίζονται ακόμα. Αισθάνομαι πως μόλις τώρα ξεκινάω το υποβρύχιο κυνήγι. Κάθε καινούργιος βυθός μου ξεδιπλώνει νέες πτυχές αυτού του καταπληκτικού σπορ. Ήταν η αφορμή για να γνωρίσω όλη τη νησιωτική μας Ελλάδα, να κάνω καινούργιες γνωριμίες, να αποφύγω άσχημες συνήθειες και να γεμίσω ένα τεράστιο σακί φοβερών εμπειριών.

Και κάτι σημαντικό. Το βάθος που καταδύομαι σήμερα δεν το κέρδισα μέτρο - μέτρο αλλά εκατοστό – εκατοστό. Τα καλά ψάρια επίσης δεν ήρθαν από τη μια στιγμή στην άλλη. Για να το καταφέρει κάποιος χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Θέλει παρατήρηση και διορατικότητα. Είναι κάποιες αρετές που τις έχουμε μέσα μας αλλά ξεδιπλώνονται σιγά - σιγά. Για να χτίσεις σωστά το δικό σου υδάτινο σπίτι θα πρέπει να βάζεις ένα λιθαράκι κάθε φορά. Όχι δύο!

Σήμερα χαίρομαι που μπορώ να μοιράζομαι τις εμπειρίες και τις απόψεις μου με τις νέες γενιές ψαροκυνηγών. Όλα αυτά που συμβαίνουν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας σου δίνουν την αίσθηση της αρμονίας, μιας αρμονίας ζωής και εικόνων που εμείς οι ελεύθεροι δύτες, σαν πλάσματα που κινούνται σε ξένο περιβάλλον από αυτό της φύσης τους, οφείλουμε όχι μόνο να μη διαταράξουμε , αλλά και να το προστατέψουμε από αυτούς που δεν έχουν ακόμα ευαισθητοποιηθεί.